Okubikkula emitendera gy’Omwezi Olugendo lw’Omwezi

Amawulire agakwata ku lugendo lw’okugenda ku Mwezi:
Omwezi, omubeezi w’Ensi ow’omu ggulu, guzina nga guyita mu nsengekera y’emitendera esikiriza, nga buli emu egaba ekyewuunyo eky’enjawulo eri abatunuulizi b’emmunyeenye. Okuva ku mwezi omuggya ogw’ekyama okutuuka ku mwezi omujjuvu ogumasamasa n’omwezi ogw’enjuba ogugenda gukendeera mu ngeri ey’obukuusa, wano twetegereza ensonga ennyangu okutegeera ezikwata ku mitendera gy’Omwezi egy’enjawulo, okulabika kwagwo, makanika w’omu ggulu n’ebintu eby’enjawulo ebibaawo mu mwezi.
Osobola okukozesa yaffe Essaawa y’Ekifo ky’Omwezi era okebere, okugeza, ddi lwe guba omwezi omujjuvu oguddako era olabe ebanga erituuka ku mwezi.

Emitendera gy’Omwezi:

🌑 Omwezi Omuggya: Mu kiseera kino, omwezi tegulabika, gukwese mu kizikiza, kubanga oludda lwagwo olutangaala lukyusiddwa okuva ku nsi.

🌒 Ekitundu ky’omwezi ekifuumuuka: Enjuba enfunda ekola entandikwa y’entandikwa y’olugendo lw’omwezi nga gwolekera omwezi omujjuvu.

🌓 Okutaano esooka: Ekitundu kya ffeesi y’omwezi eyaka, nga kiringa ekitundu ekyekulungirivu mu bbanga ekiro.

🌔 Omwezi ogukuba wax: Omwezi gweyongera okukola wax era gulaga ekitundu ekinene ekitangaala nga bwe gusemberera omwezi omujjuvu.

🌝 Omwezi Omujjuvu: Omwezi gutuwuniikiriza n’ekitangaala kyagwo ekituukiridde era ne gumasamasa mu bbanga.

🌔 Omwezi ogugenda gukendeera: Ekitundu ky’omwezi ekitangaala kitandika mpolampola okukendeera mu bujjuvu bwagwo.

🌗 Standa esembayo: Enjuba y’omwezi erabika ng’eyaka, okufaananako n’enkulungo ey’okubiri, naye mu kkubo ery’ekikontana.

🌘 Okukendeera kw’Omwezi: Okulaba kw’Omwezi kweyongera okukendeera, era ekiwujjo ky’omwezi ekigonvu kyokka eky’Omwezi kye kirabika nga tekinnabula kudda mu kizikiza.

Omupya, Omwezi, Waxing crescent, Omwezi ogusooka, Waxing Omwezi, Omwezi Omujjuvu, Omwezi ogugenda gukendeera, Omwezi ogusembayo, Omwezi ogugenda gukendeera — Omwezi omuggya, Waxing crescent, Omwezi ogusooka, Omwezi ogugenda gukendeera, Omujjuvu Omwezi, Omwezi ogugenda gukendeera, Omwezi ogusembayo, Omwezi ogugenda gukendeera

Ekifaananyi kino kiva ku lupapula lwa Wikipedia w’osobola okusoma ebisingawo emitendera gy’omwezi.

Enkyukakyuka za buli lunaku mu mitendera gy’omwezi: Endabika y’omwezi ekyuka mpolampola buli lunaku nga bwe kitambula mu mitendera gyagwo. Omwezi gutambula wakati wa diguli 12-13 okudda ebuvanjuba mu bbanga buli lunaku era ekitundu kyagwo kikyuka mpolampola.

Okulabika kw’omwezi mu bbanga: Omwezi oluusi tegulabika okumala ennaku eziwera olw’ekifo we gubeera nga gukwatagana n’enjuba n’ensi. Mu kiseera ky’omwezi omuggya, oludda olutangalijja lusonga wala okuva gye tuli, ne luba nga terulabika. Okulabika kwayo era kuyinza okukosebwa ensonga endala, gamba ng’embeera y’obudde, obucaafu bw’ekitangaala n’okutaataaganyizibwa kw’empewo. Ku luuyi olulala, Omwezi gusobola okulabika okumala ebbanga eddene naddala mu biseera by’omwezi ogw’amaanyi (waxing supermoons) n’omwezi omujjuvu, ng’oludda lwagwo olutangaala lulabika mu bbanga ekiro.

Olugendo lw’omwezi n’obuwanvu bwagwo: Omwezi gwetooloola ensi mu nkulungo ya elliptical, nga kitwala ennaku nga 27.3 okumaliriza enzirukanya emu. Ku bbanga lya kiromita nga 384,400 (mayiro 238,900) okuva ku nsi, Omwezi okubeera okumpi kikosa endabika yaago n’obunene bwagwo. Mu kiseera ky’omwezi ogw’amaanyi (supermoon), omwezi bwe guba gusinga okumpi n’Ensi, guyinza okulabika ng’omunene era nga gutangaala, ate nga gugenda wala gulabika nga mutono katono.

Emyaka 13 egy’omwezi omujjuvu: Mu mbeera ezitali nnyingi, wayinza okubaawo omwezi omujjuvu 13 mu mwaka mu kifo ky’omwezi ogwa bulijjo 12. Enzirukanya y’omwezi emala ennaku nga 29.5, ekitegeeza nti oluusi wabaawo omwezi omujjuvu ogw’enjawulo munda mu mwezi gumu ogwa kalenda. Ekintu kino eky'omu ggulu, ekitera okuyitibwa "omwezi gwa bbululu", kyongera okukwata ku nkwe n'okuloga mu kiro kyaffe.

Okuziba: Okuziba kwe bintu ebitali bya bulijjo ebibaawo ng’enjuba, ensi n’omwezi bikwatagana mu bifo ebimu. Okuziba kw’enjuba kubaawo ng’Omwezi guyise wakati w’Enjuba n’Ensi ne gusuula ekisiikirize kyagwo ku nsi yaffe. Okuziba kw’omwezi kubaawo ng’Ensi ezze wakati w’Enjuba n’Omwezi, ekivaako Omwezi okubikkibwako langi emmyufu. Tulaba wakati w’okuziba kw’enjuba bbiri ku nnya (kwombi okw’omwezi n’okw’enjuba) buli mwaka okusinziira ku nsengeka y’ebintu bino eby’omu ggulu.

Okugenda mu maaso kw’olugendo awamu n’omwezi: Emitendera gy’omwezi, okuva ku mwezi omuggya okutuuka ku mwezi omujjuvu n’okusingawo, giwa olugendo olusikiriza mu bbanga lyaffe ery’ekiro. Okutegeera enkyukakyuka z’enzirukanya y’omwezi, engeri gye yeetegerezaamu, makanika w’omu ggulu, n’ebintu eby’enjawulo ebibaawo ku mwezi kitusobozesa okusiima ebyewuunyo ebiri mu bwengula. Kale omulundi oguddako bw’otunula waggulu n’olaba omwezi, obulungi bwagwo bujjukize amazina ag’omu ggulu waggulu n’ebyama ebirindiridde okunoonyezebwa.

Okubikkula Emitendera gy'Omwezi

Omwezi omuggya, Omwezi ogugenda gukendeera, Okusooka kwata, Omwezi ogugenda gukendeera, Omwezi omujjuvu, Omwezi ogugenda gukendeera, Omwezi ogusembayo, Omwezi ogugenda gukendeera, Ebanga okutuuka ku mwezi, Omwezi oguziba, Omwezi gwa bbululu