ጸሓይን ጥዕናኻን፡ ኣገዳሲ ሓበሬታ ብዛዕባ ብርሃን ጸሓይን ሳዕቤናቱን።

ሳዕቤናት ጸሓይ፡ ጸሓይ ኣገዳሲት ምንጪ ጸዓት እያ፡ እንተኾነ ግን ብርሃን ጸሓይ ንጥዕናና ብኸመይ ክጸልዎ ከም ዝኽእል ምርዳእ ኣገዳሲ እዩ። ኣብዛ ዓንቀጽ እዚኣ ብዛዕባ ጥዕና ጸሓይን ኣሉታዊ ሳዕቤናትን ብቐሊሉ ኺርድኣና ዚኽእል ሓቅታት ክንህብ ኢና። ካብ ሕማም ሶርያሲስ ክሳብ ስሚዒትን ጥዕና ኣእምሮን፡ ምፍራይ ቫይታሚን ዲ ክሳብ መንሽሮ ቆርበትን ምክልኻል ዩቪን፡ ጽቡቕ ጌርና ንኽንረድእ ኣብዞም ኣገደስቲ ኣርእስታት ንዕምቆት።
ናትና፡ ናይ ጸሓይ ኣቀማምጣ ሰዓት ተጠቒምኩም ጸሓይ ኣብ ማእከል ሰማይ መዓስ ከም ዘላ ክትፍትሹ ትኽእሉ ኢኹም።

ሶርያሲስን ብርሃን ጸሓይን፡ ብርሃን ጸሓይ ምልክታት ናይቲ ሕዱር ሕማም ቆርበት ሶርያሲስ ንምፍዋስ ክሕግዝ ይኽእል። ሕማም ሶርያሲስ ኣብ ቆርበትና ብቐይሕን ምሕርቃምን ዝፍለጥ እዩ። ኣብ ብርሃን ጸሓይ ንኣልትራቫዮሌት (UV) ጨረርታ ምቅላዕ ንብዙሓት ውልቀሰባት ኣብ ምልክታት ሶርያሲስ ጠቓሚ ጽልዋ ክህልዎ ይኽእል። ኣብ ብርሃን ጸሓይ ዝረአ ጩራታት ዩቪቢ፡ ካብ መጠን ንላዕሊ ዕብየት ዋህዮታት ቆርበት ከዝሕሎን ነድሪ ከጉድልን ይኽእል። ይኹን እምበር፡ ብዛዕባ ምቅላዕ ጸሓይ ካብ ሓኪም ቆርበትካ ምኽሪ ምሕታትን ቅኑዕ ሚዛን ንምርግጋጽ ዝህብዎ ለበዋታት ምኽታልን ኣገዳሲ እዩ።

ስምዒትን ጥዕና ኣእምሮን፡ ብርሃን ጸሓይ ንፍርያት ሴሮቶኒን ዝበሃል ንስምዒት ሓጎስን ጽቡቕ ምህላውን ኣበርክቶ ዝገብር ሆርሞን የነቓቕሕ። እኹል ንብርሃን ጸሓይ ምቅላዕ፡ ንኣገባብ ድቃስ ንምቁጽጻር፡ ስሚዒት ንምምሕያሽን ከም ወቕታዊ ስሚዒታዊ ጸገም ዝኣመሰሉ ኩነታት ንምንካይን ክሕግዝ ይኽእል። ኣብ ደገ ብፍላይ ኣብ መዓልቲ ግዜ ምሕላፍ ኣብ ሓፈሻዊ ኣእምሮኣዊ ጽቡቕ ሂወትካ ኣወንታዊ ጽልዋ ክህልዎ ይኽእል እዩ።

ኣገዳስነት ቪታሚን ዲ፡ ብርሃን ጸሓይ ወሳኒ ምንጪ ቪታሚን ዲ ኮይኑ፡ ንዝተፈላለዩ መዳያት ጥዕና ዝድግፍ እዩ። ቆርበትና ንብርሃን ጸሓይ ምስ ዝቃላዕ ቪታሚን ዲ የፍሪ።እዚ ኣገዳሲ ቪታሚን ኣብ ምምጣጥ ካልሲየም ልዑል ተራ ይጻወት፣ ጥዕና ዓጽሚ የደንፍዕን ንስርዓተ ምክልኻል ሕማም ይድግፍን። ሕጽረት ቫይታሚን ዲ ምስ ምውሳኽ ሓደጋ ሓያሎ ኩነታት ጥዕና ዝተኣሳሰር ኮይኑ፡ ንኣብነት ምጉዳል ዕንጨይቲ፡ ሕማም ልብን ስርዓተ ደምን ዝተወሰኑ መንሽሮታትን ይርከብዎም። ኣብ ጸሓይ ማእከላይ ግዜ ምሕላፍ፡ ኣድላዪ ጥንቃቐታት እናገበርካ፡ ምቹእ መጠን ቪታሚን ዲ ንምዕቃብ ክሕግዝ ይኽእል።

መንሽሮ ቆርበትን ጨረርታ UVን፡ ካብ ጸሓይ ንዝመጽእ UV ጨረርታ ካብ መጠን ንላዕሊ ምቅላዕ ንሓደጋ መንሽሮ ቆርበት ይውስኽ። ጨረርታ ዩቪ ብፍላይ ድማ ጨረርታ ዩቪቢ ቀንዲ ጠንቂ መንሽሮ ቆርበት እዩ። ንነዊሕ እዋንን ብዘይ መከላኸሊን ንጐዳኢ ጩራታት ጸሓይ ምቅላዕ፡ ኣብ ዋህዮታት ቆርበት ንዝርከብ ዲኤንኤ ክጎድእ ይኽእል፡ እዚ ድማ ናብ ምምዕባል ዕብየት መንሽሮ ይመርሕ። ጸሓይ ክትሕጸብ ከለኻ ኣገዳሲ እዩ፣ ኣብ ፍርቂ መዓልቲ መከላኸሊ ጸሓይ ምጥቃም፣ ክዳንን ኣብ ፍርቂ መዓልቲ ጽላሎት ምድላይን ዘክር።
ናትና፣ መርበብ ሓበሬታ ኩነታት ኣየር ክትጥቀሙን ከከም ኣቀማምጣኹም ንዝመጽእ ሰሙን ትንበያ ኩነታት ኣየር ክትደልዩን ናይታ መዓልቲ UV index ክትሪኡን ትኽእሉ ኢኹም።

ተወሳኺ ምኽርታት ንውሕስነት ጸሓይ፡ ገለ ረቛሒታት ንጸሓይ ተነቃፍነት ይውስኹን ተወሳኺ ክንክን የድልዮምን። ጸሊም ቆርበት ዘለዎም፡ ስድራቤታዊ ታሪኽ መንሽሮ ቆርበት ዘለዎም፡ ወይ ሕክምናዊ ኩነታት ቆርበት ዘለዎም ውልቀሰባት፡ ንጸሓይ ምቅላዕ ኣብ ዝምልከት ተወሳኺ ጥንቃቐታት ክገብሩ ይግባእ። ገለ መድሃኒታት ቆርበትካ ንጸሓይ ዝያዳ ተሃዋሲ ክገብርዎ ይኽእሉ። ብዛዕባ ምስ ጸሓይ ክተሓሓዙ ዝኽእሉ ጎናዊ ሳዕቤናት ምስ ወሃቢ ክንክን ጥዕናኻ ምምኽኻርን እኹል መከላኸሊ ንምርካብ መምርሕኦም ምድላይን ኣገዳሲ እዩ።

ጸሓይን ጥዕናኻን መደምደምታ፡ ጥዕና ጸሓይን ኣሉታዊ ሳዕቤናትን ምርዳእ ሓፈሻዊ ጽቡቕ ሂወት ንምዕቃብ ኣዝዩ ኣገዳሲ እዩ። ብርሃን ጸሓይ ኣብ ሕማም ሶርያሲስ፡ ስሚዒትን ምፍራይ ቪታሚን ዲን ኣወንታዊ ጽልዋ ክህልዎ ዝኽእል እኳ እንተኾነ፡ ካብ ጎዳኢ ሳዕቤናት ጨረርታ ዩቪ፡ እንተላይ ካብ መንሽሮ ቆርበት ንነብስኻ ምክልኻል ኣገዳሲ እዩ። ንጸሓይ ውሑስ ዝኾነ ኣገባባት ብምኽታልን ኣብ ዘድልየሉ እዋን ሞያዊ መምርሒ ብምድላይን፡ ብርሃን ጸሓይ ክህልዎ ዝኽእል ሓደጋታት እናነከኻ ረብሓታት ከተስተማቕር ትኽእል። ንጥዕናኻ ቀዳምነት ሃቦን ንጸሓይ ምቅላዕ ሚዛናዊ ኣቀራርባ ንምርግጋጽ ብሓበሬታ ዝተሰነየ ምርጫታት ግበርን።