Ɣe kple wò Lãmesẽ: Nyatakaka veviwo tso ɣe ƒe keklẽ kple eƒe ŋusẽkpɔɖeamedziwo ŋu.

Ɣe ƒe ŋusẽkpɔɖeamedzi: Ɣe nye ŋusẽtsoƒe vevi aɖe, gake ele vevie be míase alesi ɣe ƒe keklẽ ate ŋu akpɔ ŋusẽ ɖe míaƒe lãmesẽ dzii gɔme. Le nyati sia me la, míana nyateƒenya siwo gɔme sese le bɔbɔe ku ɖe ɣe ƒe lãmesẽ kple nu gbegblẽ siwo wògblẽna le ame ŋu ŋu. Tso psoriasis dzi va ɖo seselelãme kple susu ƒe lãmesẽ dzi, vitamin D wɔwɔ dzi va ɖo ŋutigbalẽ me kansa kple UV takpɔkpɔ dzi la, mina míaku nu me tsitotsito le nyati vevi siawo me hena gɔmesese si de to.
Àte ŋu azã míaƒe, Ɣe ƒe Nɔnɔme gaƒoɖokui eye nàlé ŋku ɖe ɣea le dziŋgɔli titina.

Psoriasis kple ɣe ƒe keklẽ: Ɣe ƒe keklẽ ate ŋu akpe ɖe ŋuwò nàɖe psoriasis, si nye ŋutigbalẽdɔléle si nɔa anyi didi ƒe dzesiwo dzi akpɔtɔ. Psoriasis ƒe dzesi enye teƒe siwo biã eye wole ʋuʋum le ŋutigbalẽa ŋu. Ultraviolet (UV) keklẽ si le ɣe ƒe keklẽ me ate ŋu akpɔ ŋusẽ nyui ɖe psoriasis ƒe dzesiwo dzi na ame geɖe. UVB keklẽ si le ɣe ƒe keklẽ me ate ŋu ana ŋutigbalẽ me lãmenugbagbeviwo ƒe tsitsi fũ akpa nagbɔdzɔ eye wòaɖe dɔdzẽ dzi akpɔtɔ. Ke hã, ele vevie be nàdi aɖaŋuɖoɖo tso wò ŋutigbalẽŋutinunyala gbɔ le ɣe ƒe keklẽ ŋu eye nàwɔ ɖe woƒe aɖaŋuɖoɖowo dzi be nàda asɔ nyuie.

Nɔnɔme kple susu ƒe Lãmesẽ: Ɣe ƒe keklẽ doa ŋusẽ serotonin, si nye lãmetsi si kpena ɖe ame ŋu wòsena le eɖokui me be yekpɔ dzidzɔ eye yele lãmesẽ me. Ɣe ƒe keklẽ nyuie ate ŋu akpe ɖe ame ŋu wòaɖɔ alɔ̃dɔdɔ ƒe ɖoɖowo ɖo, wòana ame ƒe seselelãme nanyo ɖe edzi, eye wòaɖe nɔnɔmewo abe ɣeyiɣi aɖe ƒe seselelãme ƒe dɔléle ene ƒe afɔkua dzi akpɔtɔ. Ɣeyiɣi zazã le gota, vevietɔ le ŋkeke me, ate ŋu akpɔ ŋusẽ nyui ɖe wò susu ƒe nyonyo bliboa dzi.

Vitamin D ƒe vevienyenye: Ɣe ƒe keklẽ nye vitamin D dzɔtsoƒe vevi aɖe, si doa alɔ lãmesẽ ƒe akpa vovovowo. Ne míaƒe ŋutigbalẽ le ɣe ƒe keklẽ me la, ewɔa vitamin D. Vitamin vevi sia wɔa akpa vevi aɖe le calcium ƒe xɔxlɔ̃ me, edoa ƒu ƒe lãmesẽ ɖe ŋgɔ eye wòdoa alɔ dɔlélenutsiŋutete. Vitamin D ƒe anyimanɔmanɔ do ƒome kple lãmesẽkuxi geɖe ƒe afɔku si dzina ɖe edzi, siwo dometɔ aɖewoe nye ƒumeŋuɖui, dzitodzito me dɔléle kple kansa aɖewo. Ɣeyiɣi si sɔ zazã le ŋdɔ me, esime nèle afɔɖeɖe siwo hiã wɔm, ate ŋu akpe ɖe ŋuwò nàlé vitamin D ƒe agbɔsɔsɔ nyuitɔ me ɖe asi.

Ŋutilã me kansa kple UV keklẽ: UV keklẽ si tso ɣea gbɔ fũ akpa dzia ŋutigbalẽ me kansa ƒe afɔku ɖe edzi. UV keklẽ, vevietɔ UVB keklẽ, nye nu vevitɔ si hea ŋutigbalẽ me kansa vɛ. Ɣe ƒe keklẽ si gblẽa nu le ame ŋu ƒe ɣeyiɣi didi kple ametakpɔkpɔ manɔmee ate ŋu agblẽ DNA si le ŋutigbalẽ me lãmenugbagbeviwo me, si ana kansa natsi. Ele vevie ne èle ɣe ɖum la, ɖo ŋku edzi nàzã ɣe ƒe keklẽŋusẽtike, awudodo eye nàdi vɔvɔli le ŋkeke titina be nàɖe ŋutigbalẽ me kansa ƒe afɔkua dzi akpɔtɔ.
Àte ŋu azã míaƒe, Yame ƒe nɔnɔme ƒe nyatakakadzraɖoƒe eye nàdi yame ƒe nɔnɔme ƒe nyagblɔɖi na kwasiɖa si gbɔna le teƒe si nèle nu eye nàkpɔ UV ƒe dzesi na ŋkekea.

Aɖaŋuɖoɖo bubuwo na ɣe ƒe dedienɔnɔ: Nu aɖewo dzia ɣe ƒe seselelãme ɖe edzi eye wòhiã beléle geɖe wu. Ele be ame siwo ƒe ŋutigbalẽ le ɣie, ŋutigbalẽ me kansa le ƒomea me, alo ŋutigbalẽ ƒe dɔléle le atikewɔwɔ me naɖɔ ŋu ɖo geɖe wu ne wole ŋdɔkutsu ɖum. Atike aɖewo ate ŋu ana wò ŋutigbalẽ nate ŋu ase ŋdɔ nyuie wu. Ele vevie be nàƒo nu kple wò lãmesẽdɔwɔla tso ɣe ƒe ŋusẽkpɔɖeamedzi siwo ate ŋu ado tso eme ŋu eye nàdi woƒe mɔfiame hena ametakpɔkpɔ si sɔ.

Ɣe kple wò Lãmesẽ Nyataƒoƒo: Ɣe ƒe lãmesẽ kple eƒe ŋusẽkpɔɖeamedzi gbegblẽwo gɔmesese le vevie ŋutɔ be nàlé agbe nyui nɔnɔ bliboa me ɖe asi. Togbɔ be ɣe ƒe keklẽ ate ŋu akpɔ ŋusẽ nyui ɖe psoriasis, seselelãme kple vitamin D wɔwɔ dzi hã la, ele vevie be nàkpɔ ɖokuiwò ta tso UV keklẽŋusẽ ƒe nugbegblẽ le ame ŋu, si me ŋutigbalẽ me kansa hã le, me. Ne èwɔ ɖe nuwɔna siwo me ɣe ƒe keklẽ mele o dzi eye nèdi eŋutinunyalawo ƒe mɔfiame ne ehiã la, àte ŋu ase vivi na ɣe ƒe keklẽ ƒe viɖewo esime nèɖe afɔku siwo ate ŋu ado tso eme dzi akpɔtɔ. Tsɔ wò lãmesẽ ɖo nɔƒe gbãtɔ eye nàwɔ tiatia siwo ŋu wonya nu tsoe be nàkpɔ egbɔ be mɔnu si da sɔ le ɣe ƒe keklẽ ŋu.

Ɣe kple wò Lãmesẽ